Niezapomniana lekcja w terenie - przykład dobrej praktyki

  • Jednym z elementów aktywności w szkole bazowej był nasz udział w lekcji na terenie pięknego miasta Tarragona. Dyrektor szkoły i jednocześnie nauczyciel historii i geografii wraz z grupą uczniów realizowali program historii i geografii. Ta lekcja to ciekawe doświadczenie, które na pewno wykorzystamy w pracy nauczyciela i doradcy.

    Rozpoczęliśmy od makiety miasta, na której widać jego rozwój, położenie i podział na części. Nauczyciel porównywał miasto za czasów rzymskich, potem średniowiecznych i współczesnych.

    Tarragona to miasto, najbardziej wysunięte na południe w prowincji Katalonia i jednocześnie jest stolicą prowincji Tarragona. Miasto liczy około 160.000 mieszkańców, wraz z przylegającymi dzielnicami to aż 680.000 mieszkańców. Miasto Tarragona leży na wybrzeżu Costa Dorada. Nowożytna historia miejsca, które jest dzisiejszą Tarragoną, rozpoczęła się wraz z osiedlaniem się na tych terenach starożytnych Rzymian, ale ten obszar Hiszpanii, był już zamieszkany przed  V wiekiem, przed Chrystusem. Podczas drugich Wojen Punickich w roku 218 p.n.e. Cnaeus Cornelius Scipio wylądował na brzegach Tarragony i ustanowił rzymski garnizon, który z biegiem czasu, stał się najważniejszym wojskowym garnizonem w Hiszpanii, podczas całego panowania rzymskiego na Półwyspie Iberyjskim. Przez następne 200 lat, został podbity cały Półwysep Iberyjski i kultura i wynalazki starożytnych Rzymian, penetrowała całą Hiszpanię. Na świadectwo tak ważnych wydarzeń, jakie miały miejsce w Tarragonie w roku 2000, odkrycia archeologiczne Tarraco, zostały ogłoszone przez UNESCO, światowym  miejscem kulturalnej spuścizny ludzkości. Tarragona była najbardziej cywilizowanym miastem w Hiszpanii, za czasów panowania Rzymian na obszarze Hiszpanii. W szczytowym okresie prosperity miasta, zamieszkiwało Tarragonę 250.000 mieszkańców. W samym mieście i dookoła ośrodka, Rzymianie wznieśli majestatyczne budowle, świątynie i luksusowe rzymskie wille, dla prominentów miasta. Tarragona w zasadzie przez całą swoją historię, była świadkiem walki i oblężeń, a to za sprawą idealnego położenia geograficznego Tarragony, oraz niezwykłego uroku tego miejsca, na brzegach morskich dzisiejszej Katalonii. Do dzisiejszego dnia, zachowało się sporo pozostałości po Rzymianach.

     

    Wychodząc ze szkoły skierowaliśmy się w stronę rzymskich murów, a następnie w stronę pozostałości rzymskiego miasta. Rzymska część miasta, wpisana na listę UNESCO, to przede wszystkim wspaniały amfiteatr, pozostałości murów oraz muzeum archeologiczne, które również mieliśmy przyjemność zobaczyć. Z tarasu widokowego muzeum rozciąga się wspaniały widok na starówkę i okazałą średniowieczna katedrę. W muzeum wystawiono sarkofagi, fragmenty mozaik, oraz fotografie z wielu wykopalisk archeologicznych.
    Jednak najlepiej zobaczyć świetną historię Tarragony na przykładzie wykopów i kamiennych fundamentów, które można obejrzeć na terenie wykopalisk. Często widać rzymskie amfory, tabliczki z napisami i cokoły, niezwykłe przykładu wizygockiej rzeźby, a nawet fragment mauzoleum. Większość obiektów historycznych, wskazuje na chrześcijańskie tradycje Tarragony. W mieście nauczał święty Paweł, a po rozpadzie Cesarstwa Rzymskiego, miasto stało się główną siedzibą biskupstwa wizygockiego.

    W centrum Tarragony, przetrwały dwa fora rzymskie. W Tarragonie znajdowało się zarówno ceremonialne forum prowincji, zachowane szczątkowo w pobliżu katedry, jak również forum lokalne, przy Calle Leida, którego fragmenty widać obok hali targowej i placu.

    Amfiteatr. Usytuowany jest poza murami rzymskiego miasta. Zbudowano go w pobliżu brzegu Morza Śródziemnego. Powstał w drugim wieku naszej ery. Na jego obszarze znajdziemy też ruiny kościoła Wizygotów. Obecnie obiekt należy do, wpisanego na listę światowego dziedzictwa UNESCO, Kompleksu Archeologicznego Tarragony. Amfiteatr Rzymski w Tarragonie posiadał 15 tysięcy metrów sześciennych kubatury. Posiadał kształt elipsy o wymiarach 130x102 metry. Jego część przeznaczona dla widowni, podzielona była na trzy części. Ściany i korytarze oddzielały od siebie widzów należących do różnych klas społecznych. Poniżej amfiteatru i w piwnicach znajdowały się też miejsca do odpoczynku i modlitwy. W północnej części omawianego obiektu archeolodzy znaleźli blok kamienny, ozdobiony freskiem, poświęconym bogini Nemesis. Obecnie budowla zachowuje pierwotny kształt, choć oczywiście ząb czasu odcisnął już na niej spore piętno. Widoczne są ubytki w kamieniu, często wybieranym do stawiania innych obiektów. Nie ma już ścian oddzielających sektory, czy okolicznej infrastruktury. Brak też miejscami dużych kawałków muru okalającego, za to w późniejszych dziesięcioleciach postawiono nowe ściany, z cegły.

     

     

    Widok na starą część miasta z tarasu widokowego muzeum archeologicznego zapiera dech w  piersiach, widać okazałą średniowieczną katedrę, ale także góry Sierra de Prades.

    Po obejrzeniu rzymskiej części miasta wróciliśmy do części średniowiecznej. Sercem miasta jest katedra Catedral de Santa Maria de Tarragona przy Placa de la Seu z XII-XIV w., którą wzniesiono w miejscu, gdzie w czasach rzymskich stała świątynia poświęcona cesarzowi Oktawianowi Augustowi. Architektura katedry reprezentuje przejście pomiędzy stylem romańskim, w którym rozpoczęto budowę, a gotyckim, w którym ją kontynuowano. Miała to być świątynia pełniąca także funkcje obronne. Konsekrowana w 1331 r., pozostała niedokończona ze względu na wybuch epidemii dżumy. Prace przy świątyni kontynuowano jeszcze w XIV i XVIII w. W jej wnętrzu zobaczymy kaplice w stylu renesansowym i barokowym. Najpiękniejsza jest fasada główna ze zdobnym portalem i rzeźbami wybitnego gotyckiego artysty Jaumego Cascalls. Warta odwiedzenia jest również średniowieczna starówka w Tarragonie, rozciągająca się na wschód od Rambla Vella. Nawet tutaj, pomiędzy starymi budynkami, można dostrzec pozostałości rzymskich ścian lub fundamentów budynków.

    Wędrując ulicami starówki, poczuliśmy się jak mieszkańcy średniowiecznej Tarragony. Wąskie uliczki, stare kamienice, które skrywają jeszcze fragmenty rzymskich murów zapraszają do spacerów i uważnej obserwacji.Duże wrażenie robią także malowidła na frontach kamienic. Mają charakter religijny lub świecki.

    Po kilkugodzinnym spacerze wiedzieliśmy już prawie wszystko o historii miasta i regionu. Wiedza i wszechstronność nauczycieli wzbudziła w nas podziw.  Szczególnie wiedza historyczna. Po obejrzeniu średniowiecznej starówki przez chwile patrzyliśmy na współczesną Tarragonę, w której znajduje się również szkoła.