ΤΙΤΛΟΣ
«Η τέχνη οδηγός μου, στις μέρες του κόσμου»
Art project Day
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΕΡΓΟ
Το έργο μας σχεδιάστηκε προκειμένου οι μαθητές να έρθουν σε επαφή με γνώσεις, δεξιότητες, συναισθήματα, αξίες και στάσεις οι οποίες θα συμβάλλουν στην ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους, έχοντας ως οδηγό, εργαλείο, αλλά και μέσο έκφρασης την τέχνη, λαμβάνοντας έναυσμα από Παγκόσμιες Ημέρες που επιλέχθηκαν με γνώμονα τις δυνατότητες που προσφέρουν για παιδαγωγική αξιοποίηση και χρησιμοποιώντας τις δυνατότητες των Τεχνολογιών Πληροφοριών και Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.).
Επιλογή του θέματος
Οι Παγκόσμιες Ημέρες αφορούν σημαντικά ζητήματα της παγκόσμιας κοινότητας και στοχεύουν στην ενημέρωση του κοινού αλλά και στην προστασία των δικαιωμάτων του. Εκφράζοντας πανανθρώπινες αξίες, αποτελούν εξαιρετική αφόρμηση για τον σχεδιασμό εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που δεν θα μένουν στην επιφανειακή αναφορά, αλλά θα περνούν στην ουσιαστική διαπραγμάτευση και στην καλλιέργεια στάσεων που συνδέονται με την ιδιότητα του δημοκρατικού και ενεργού πολίτη του κόσμου.
Παράλληλα, τα έργα τέχνης, ως μέσο έκφρασης και επικοινωνίας ποικίλων συναισθημάτων, νοημάτων, πολιτισμικών και αξιακών συστημάτων, προσφέρουν δυνατότητες διαφορετικής επεξεργασίας και ερμηνείας, που είναι όλες αποδεκτές. Χωρίς το άγχος του λάθους, η ενασχόληση των παιδιών με την τέχνη μέσω διαδικασιών παρατήρησης, επεξεργασίας-συζήτησης, δημιουργίας, παρουσίασης και ανταπόκρισης συμβάλλει, βιωματικά, διαδραστικά και πολυαισθητηριακά, στην ευαισθητοποίηση των παιδιών σε θέματα πολυμορφίας και διαφορετικότητας, στην ενθάρρυνση της πρωτοβουλίας και της πρωτοτυπίας, στην καλλιέργεια της φαντασίας και της ενσυναίσθησης, καθώς και στην ανάπτυξη των γνωστικών και μεταγνωστικών τους ικανοτήτων.
Τέλος, η χρήση των Τ.Π.Ε., βασικό στοιχείο των έργων eTwinning, συνδέεται ποικιλότροπα με το θέμα μας και έχει κυρίαρχο ρόλο στην υλοποίηση των δράσεων μας, παρέχοντας στα παιδιά ευκαιρίες εξοικείωσης με τις τεχνολογίες και το διαδίκτυο, γνωριμίας με εργαλεία web και με τη χρήση τους, αναζήτησης, διερεύνησης, παιχνιδιού, καθώς και επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης μεταξύ των σχολείων.
Σκοποί
Κυρίαρχος σκοπός του έργου μας και γνώμονας για την επιλογή των Παγκόσμιων Ημερών ήταν η ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών, των στάσεων και των συμπεριφορών τους, μέσω της διαμόρφωσης του αξιακού τους συστήματος, καθώς και η εμβάθυνση στο νόημα των Παγκόσμιων Ημερών μέσα από την όμορφη, εύληπτη και ισχυρή γλώσσα των συμβολισμών της τέχνης.
Πιο συγκεκριμένα, ο σεβασμός και η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η διαφύλαξη της πολιτισμικής κληρονομιάς, η ελευθερία, η δικαιοσύνη, η ειρηνική συνύπαρξη, η σωματική και ψυχική ευεξία, η ασφάλεια, η ανεκτικότητα, η αποδοχή, η επικοινωνία και ο διάλογος, η δημιουργικότητα, η συνεργασία, η φιλία και η αγάπη, συνθέτουν το πλέγμα των αξιών που επιδιώξαμε να καλλιεργήσουμε.
Οι μέρες που επιλέξαμε για τον σκοπό αυτό ήταν η Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού (21 Νοεμβρίου), η Παγκόσμια Ημέρα Αγάπης (14 Δεκεμβρίου), η Παγκόσμια Ημέρα Αγκαλιάς (21 Ιανουαρίου), η Παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου (5 Φεβρουαρίου), η Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου (27 Μαρτίου), η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου (2 Απριλίου) και η Διεθνής Ημέρα Μουσείων (18 Μαΐου).
Σκοπός της μεθοδολογίας που επιλέξαμε ήταν η ανάπτυξη των βασικών ικανοτήτων που ορίζονται από την εθνική και ευρωπαϊκή στρατηγική για την παιδεία και αφορούν την επικοινωνία, τη δημιουργική και κριτική σκέψη, την προσωπική ταυτότητα και την αυτονομία, τις κοινωνικές ικανότητες και τις ικανότητες που σχετίζονται με την ιδιότητα του πολίτη.
Αξιοποιώντας τα ενδιαφέροντα και αφουγκραζόμενοι τις ανάγκες των μαθητών κατά τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των δράσεων, ακολουθήσαμε τη διερευνητική-ανακαλυπτική, ενεργητική και εμπειρικο-βιωματική προσέγγιση της γνώσης, χρησιμοποιήσαμε την ομαδοσυνεργατική μέθοδο, δώσαμε έμφαση στην έκφραση ιδεών και απόψεων, στη συζήτηση, στον διάλογο και στην επικοινωνία, τόσο στο πλαίσιο κάθε τάξης όσο και μεταξύ των συνεργαζόμενων σχολείων, και ενθαρρύναμε τη συμμετοχή των παιδιών στη λήψη αποφάσεων.
Επιπλέον, η καλλιτεχνική δημιουργία ως μέσο, διαδικασία και προϊόν της επεξεργασίας του θέματος μας, συνδέθηκε διαθεματικά με σκοπούς που φορούν όλες τις μαθησιακές περιοχές του προγράμματος σπουδών για το νηπιαγωγείο: την προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη, την κατανόηση και παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου, την εισαγωγή στις μαθηματικές έννοιες και την εξάσκηση δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων, την επεξεργασία θεμάτων που σχετίζονται με το φυσικό και το ανθρωπογενές περιβάλλον, την αισθητική και φυσική αγωγή και την παιδαγωγική αξιοποίηση των Τ.Π.Ε..
Τέλος, με σκοπό την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και των μεταγνωστικών δεξιοτήτων των παιδιών, υπήρξε συνεχής εμπλοκή τους σε διαδικασίες διαμορφωτικής αξιολόγησης των καλλιτεχνικών έργων, των δράσεων και των αποτελεσμάτων τους, καθώς και συμμετοχή τους στην τελική αξιολόγηση του έργου.
Στόχοι
Για την επίτευξη των σκοπών του έργου μας θέσαμε τους εξής στόχους:
- Τη γνωριμία με έργα τέχνης σπουδαίων καλλιτεχνών και την αλληλεπίδραση των παιδιών με αυτά.
- Την κατανόηση της πολιτιστικής διάστασης της τέχνης: H τέχνη από την ζωή για την ζωή.
- Τη σύνδεση των έργων τέχνης με καταστάσεις και συναισθήματα της καθημερινής ζωής.
- Την κριτική προσέγγιση και ανάλυση των εικαστικών μορφικών στοιχείων των έργων τέχνης.
- Την επεξεργασία εννοιών όπως «χώρος», «προοπτική», «γραμμές – σχήματα», «χρώμα» ως μέσα έκφρασης συναισθημάτων και ιδεών και σε σχέση με τους συμβολισμούς που δηλώνουν.
- Την εξάσκηση της παρατηρητικότητας και του εντοπισμού στα έργα τέχνης στοιχείων που συνδέονται με νοήματα, μεταφέρουν μηνύματα και προκαλούν συναισθήματα.
- Την προφορική έκφραση των συναισθημάτων που γεννούν τα έργα τέχνης.
- Την ενθάρρυνση της περιγραφής, τόσο των φυσικών αντικειμένων (γραμμές, σχήματα, χρώματα) όσο και των σχέσεων μεταξύ τους (σύνθεση) και του τρόπου με τον οποίο αυτά επηρεάζουν την αντίληψη των θεατών για το έργο.
- Την κατανόηση της διαφορετικής έκφρασης της ίδιας ιδέας από διαφορετικούς καλλιτέχνες, αλλά και της διαφορετικής ερμηνείας του ίδιου έργου.
- Την καλλιέργεια της φαντασίας, της δημιουργικότητας και της πρωτοτυπίας.
- Την ανάπτυξη σχέσεων δημιουργικής αλληλεπίδρασης και συνεργασίας με τους συμμαθητές και τα συνεργαζόμενα σχολεία για την επίτευξη κοινών στόχων.
- Την ενθάρρυνση του πειραματισμού, της εξερεύνησης και των πρωτοβουλιών, της έκφρασης ιδεών που ήταν σεβαστές και αξιοποιούνταν, της ανάληψης ευθυνών και της ενεργής συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων.
- Την ευαισθητοποίηση σε θέματα δικαιοσύνης, σεβασμού και αποδοχής.
- Την εισαγωγή στον πολυγραμματισμό (πολυτροπική κατασκευή νοήματος με τον συνδυασμό ποικίλων σημειωτικών τρόπων).
- Τη γνωριμία με τις ιδιότητες και τη χρήση των υλικών, των μέσων, των εργαλείων και των πηγών σε ποικίλες εικαστικές μορφές.
- Τη συμμετοχή στις εικαστικές τέχνες και την παραγωγή ατομικών και συλλογικών έργων τέχνης.
- Την εμπειρικο-βιωματική προσέγγιση της εικαστικής δημιουργίας, μέσω επισκέψεων στη φύση, στην πόλη, στο μουσείο, στο μνημείο, στην έκθεση τέχνης κ.λπ.
- Την ανάπτυξη δεξιοτήτων ψηφιακού γραμματισμού και την αξιοποίηση των Τ.Π.Ε. για την αναζήτηση, συλλογή, επιλογή και παρουσίαση πληροφοριών και έργων τέχνης, για δημιουργία έργων τέχνης και για παιδαγωγικά ατομικά ή/και συνεργατικά παιχνίδια.
- Την αισθητική αγωγή και την καλλιέργεια θετικών στάσεων για την τέχνη και την ζωή.
- Την ανάπτυξη μεταγνωστικών ικανοτήτων μέσω του αναστοχασμού και της αξιολόγησης (διαμορφωτικής και τελικής) των δράσεων του έργου από τα παιδιά.
- Την ενημέρωση της τοπικής κοινότητας για τις δράσεις του έργου και την εμπλοκή των γονέων σε αυτές, προκειμένου να έχουμε ένα έργο ανοιχτό στην σχολική κοινότητα και στην κοινωνία.
Διαδικασία της εργασίας
Το έργο μας είχε σαφή σχεδιασμό και χρονοδιάγραμμα που τηρήθηκαν απαρέγκλιτα και τροποποιήθηκαν μόνο όταν υπήρξε σημαντικός λόγος και συμφωνία όλων των εταίρων.
Γενικός σχεδιασμός:
- Συχνή επικοινωνία με τα σχολεία-εταίρους με τηλεσυναντήσεις και με ανταλλαγή μηνυμάτων για ανατροφοδότηση, ανταλλαγή ιδεών, διαμορφωτική αξιολόγηση και οργάνωση των δράσεων, καθώς και επίλυση προβλημάτων.
- Χρήση Twinspace, Skype, Adobe connect και πολλών εργαλείων Web2 για την επικοινωνία και την υλοποίηση των δράσεων.
- Προστασία των προσωπικών δεδομένων των παιδιών (θολωμένα πρόσωπα στις φωτογραφίες και τα βίντεο που χρησιμοποιούνται τις παρουσιάσεις των δράσεων).
- Συμμετοχή όλων των μαθητών των σχολείων στο έργο.
Χρονοδιάγραμμα των δράσεων
Αποτελέσματα
- Δημόσιο TwinSpace για διάχυση των δράσεων και διάδοση των καλών εκπαιδευτικών πρακτικών.
- Άνοιγμα του σχολείου στην εθνική, καθώς και στην ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα της Ευρώπης. Αναγνώριση της σημασίας των δράσεων του έργου από τους γονείς και από τη σχολική και τοπική κοινότητα.
- Ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών, σε γνωστικό, ηθικό, κοινωνικό και συναισθηματικό επίπεδο. Βελτίωση της αυτοεικόνας τους, των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων τους και ανάπτυξη θετικής στάσης για τις σχολικές δραστηριότητες και τη γνώση. Καλλιέργεια αξιών και υγιών στάσεων και συμπεριφορών.
- Επαγγελματική ανάπτυξη, βελτίωση της αποτελεσματικότητας και αύξηση της επαγγελματικής ικανοποίησης των εκπαιδευτικών, μέσω της αλληλεπίδρασης με τους συναδέλφους, της ανταλλαγής ιδεών και καλών πρακτικών, της επιτυχούς έκβασης και ολοκλήρωσης των δράσεων με τους μαθητές και της αναγνώρισης της αξίας τους από τη σχολική και την τοπική κοινότητα.