Ιστορία: Κατά την αρχαιότητα, ο Αστακός βρέθηκε στο επίκεντρο της διαμάχης Αθηναίων και Πελοποννησίων και έγινε γνωστός για την ιστορία του Τυράννου Ευάρχου, που απομακρύνθηκε από τους Αθηναίους. Η πόλη άκμασε κατά τα ελληνιστικά χρόνια. Το 30 π.Χ. θεμελιώθηκε η Ακτία Νικόπολη και οι ακαρνανικοί πληθυσμοί αναγκάστηκαν να την εποικήσουν. Την περίοδο του Βυζαντίου, το κέντρο της δραστηριότητας βρέθηκε γύρω από το χωριό Δραγαμέστο για να προφυλάσσεται η ενδοχώρα. Το 1204, ο Αστακός υπάχθηκε στο Δεσποτάτο της Ηπείρου, ενώ μετά το 1453 ακολούθησε τη μοίρα όλων των υπόδουλων στους Οθωμανούς. Το 1571, ο στόλος των Ισπανών και των Ιταλών ελλιμενίστηκε στον Αστακό και έδιωξε από την περιοχή τους Τούρκους, στην τελική φάση της ναυμαχίας της Ναυπάκτου. Από το 1684 ως το 1699, οι Βενετοί κυριάρχησαν στην περιοχή. Από το 1700 και μετά, οικοδομείται η Σκάλα Δραγαμέστου, στην παραλιακή περιοχή που βρίσκεται ο σημερινός Αστακός. Το 1718, ήδη άνθιζε το εξαγωγικό εμπόριο προς τη Γαλλία. Το λιμάνι το χρησιμοποίησε και ο Αλή Πασάς για εμπόριο κρέατος, βελανιδιού, ξυλείας, σιταριού και καλαμποκιού. Το 1821, οι Έλληνες της περιοχής ξεσηκώνονται. Κατά την επανάσταση, στον Αστακό υπήρξαν τρία στρατόπεδα: του Πετρόμπεη, του Καραϊσκάκη και του Τσωρτς. Μετά την απελευθέρωση, ο Αστακός έγινε κέντρο του ομώνυμου Δήμου, διακοσμήθηκε με όμορφα νεοκλασικά σπίτια και φαρδιούς δρόμους. Σήμερα, είναι η πρωτεύουσα του Δήμου Ξηρομέρου με 2800 κατοίκους (Γιώργος Λεγάτος, Μάριος Μάντζαρης)

Η Ναυμαχία των Πυρπολικών: Το πυρπολικό πλοίο ήταν συνήθως ιστιοφόρο καταδρομικό πλοίο στις θαλάσσιες πολεμικές επιχειρήσεις των Ελλήνων κατά το 1821. Ήταν παλιό πλοίο, γεμάτο με εύφλεκτα υλικά, το οποίο το χρησιμοποιούσαν για αγκίστρωση στα εχθρικά πλοία και για πρόκληση φωτιάς και μεγάλης καταστροφής. Στον Αστακό,στις 21 Νοεμβρίου 1825 έγινε η Ναυμαχία των Πυρπολικών, όπου τα ελληνικά πλοία κατέκαψαν ένα μεγάλο αιγυπτιακό, το οποίο κατευθυνόταν στο πολιορκημένο Μεσολόγγι. (Κων/νος Λιάσκος, Γρηγορία Δράκα, Ανδρέας Ζορμπάς)

Το Κάστρο του Δραγαμέστου: Πάνω σε ένα ύψωμα βόρεια της σημερινής κωμόπολης του Αστακού και ανάμεσα στον Αστακό και το χωριό Καραϊσκάκης στέκουν τα ερείπια των οχυρώσεων του αρχαίου Αστακού και της μεσαιωνικής Δραγαμεστού ή Δραγαμέστου. Η συνολική έκταση της τοποθεσίας είναι περίπου 108 στρέμματα και η οχύρωση χωρίζεται σε δύο τομείς με ένα διατείχισμα 410 μέτρων περίπου. Οι αρχαίοι και οι βυζαντινοί κτίστες εκμεταλλεύτηκαν τη βραχώδη τοποθεσία λαξεύοντας το υπόστρωμα και ενσωματώνοντάς το στα τείχη, συνδυάζοντας τη φυσική με την τεχνητή οχύρωση. Το αρχαίο τείχος ήταν χτισμένο σε φυσικό υπόστρωμα και η ανωδομή του ήταν πλίνθινη. Ένα τμήμα του χρησιμοποιήθηκε αργότερα ως βάση για την οικοδόμηση του μεσαιωνικού τείχους. Η κεντρική πύλη, η οποία πρέπει να βρισκόταν σε χρήση τόσο κατά την αρχαία όσο και κατά τη μεσαιωνική περίοδο, βρίσκεται στη δυτική πλευρά του κάστρου, αυτή που "βλέπει" προς τα ερείπια του ναού του Διός Καραού (Μαριάνθη Κρικρή, Ελένη Αποστόλου, Έφη Κατσάνου)